Podejmowanie działalności gospodarczej

Jednym z głównych zadań państwa w ramach tzw. zasady pomocniczości jest zagwarantowanie ochrony oraz wspieranie wolności działalności gospodarczej, jak również jej ciągłego rozwoju w warunkach wolnej konkurencji, zgodnie z podstawowymi zasadami prawa gospodarczego, którym będzie poświęcony kolejny artykuł.

Czym jest działalność gospodarcza oraz jakie są podstawowe zasady jej podejmowania i wykonywania, opisuje niniejszy artykuł.

Czym jest działalność gospodarcza?

Kwestie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej reguluje ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (j.t. Dz. U. z 2021 r., poz. 162).

Zgodnie z jej zapisami - działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły, przy czym jej podejmowanie, wykonywanie i zakończenie jest wolne dla każdego na równych prawach (art. 3 oraz art. 2 ustawy ).

Podmiot, który wykonuje działalność gospodarczą uzyskuje status przedsiębiorcy – może to być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której przepisy prawa przyznają zdolność prawną, jak również wspólnicy spółki cywilnej.

Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 6 grudnia 1991 r. (III CZP 117/91, OSNCP 1992 Nr 5, poz. 65) wskazał, że „cechami działalności gospodarczej są:

1) zawodowy (a więc stały) charakter,

2) związana z nią powtarzalność podejmowanych działań,

3) podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania,

4) uczestnictwo w obrocie gospodarczym.

(…) podstawową zasadą, której podporządkowana powinna być wszelka działalność gospodarcza, jest zasada racjonalnego gospodarowania, nazywana w skrócie zasadą gospodarności. W myśl tej zasady maksymalny stopień realizacji celu osiąga się postępując tak, aby przy danym nakładzie środków osiągnąć maksymalny stopień realizacji celu (tzw. zasada największego efektu) albo tak, aby przy danym stopniu realizacji celu użyć minimalnego nakładu środków (tzw. zasada najmniejszego nakładu środków). W praktyce oznacza to, że wszelka działalność gospodarcza powinna być prowadzona racjonalnie. Z powyższego wynika zatem, że prowadzenie działalności gospodarczej, to działanie stałe, nieamatorskie i nieokazjonalne, z elementem organizacji, planowania i zawodowości rozumianej jako fachowość, znajomość rzeczy oraz specjalizacja”.

Podejmowanie działalności gospodarczej

Aby podjąć działalność gospodarczą, musi ona zostać uprzednio odpowiednio zorganizowana. Zdaniem Sądu Najwyższego „zorganizowanie działalności gospodarczej w płaszczyźnie materialnej odbywa się przykładowo przez: zapewnienie kapitału, lokalu, środków biurowych, maszyn, sprzętu, technologii, zatrudnienie pracowników, przedsięwzięcie działań o charakterze marketingowym (informacja, reklama) oraz przez podejmowanie działań zmierzających do uzyskania i utrzymania wymaganych kwalifikacji niezbędnych ze względu na rodzaj wykonywanej działalności (wyroki: z dnia 10 lutego 2016 r., I UK 65/15, LEX nr 2118451 oraz z dnia 16 lutego 2016 r., I UK 77/15, LEX nr 2000382).

Warunkiem o charakterze konstytutywnym, umożliwiającym podjęcie działalności gospodarczej jest w przypadku osób fizycznych – złożenie wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a w przypadku innych podmiotów - uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, przy czym spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą jeszcze przed uzyskaniem takiego wpisu (art. 17 ustawy Prawo przedsiębiorców).

Podkreślić trzeba, że Przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa, może także być obowiązany do określonego zachowania tylko i wyłącznie na ich podstawie.

Ogólną zasadą jest, iż przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów, a także poszanowania oraz ochrony praw i wolności człowieka.

W razie pytań lub problemów związanych z podejmowaniem działalności gospodarczej zapraszamy do kontaktu:

antoni.koprowski@kancelaria-kgg.pl , nr tel. 502 031 149  adw. Antoni Koprowski Kancelaria Adwokacka

na zlecenie i pod kierunkiem adw. Antoniego Koprowskiego

artykuł  opracował

r.pr. Michał Szczerbiak Bd-741