Przebieg postępowania w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową

Przebieg postępowania w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową uregulowany są w ustawie z dnia 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 1213).

Wszczęcie postępowania

Organem właściwym do wszczęcia i prowadzenia postępowania w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (art. 8 ustawy).

Samo postępowanie wszczyna się z urzędu poprzez wydanie przez Prezesa UOKiK postanowienia w tym przedmiocie , przy czym może ono być poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym. Ma ono w szczególności na celu wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie przepisów uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową. Jego wszczęcie następuje również z urzędu, na podstawie postanowienia, a jego zakończenie przybiera analogiczną postać. Nie powinno ono trwać dłużej niż 4 miesiące, a w sprawach szczególnie skomplikowanych – nie dłużej niż 5 miesięcy od dnia jego wszczęcia.

Strony postępowania

Podkreślenia wymaga fakt, że zgłoszenia Prezesowi Urzędu zawiadomienia dotyczącego podejrzenia stosowania praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową może dokonać absolutnie każda osoba – nie ma więc w tym zakresie żadnych ograniczeń.

Stroną postępowania jest każdy, wobec kogo zostało wszczęte postępowanie w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową (art. 13 ust. 1 ustawy).

Rozstrzygnięcia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Rozstrzygnięcia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie wszczętej w przedmiocie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową zapadają w formie decyzji.

Prezes Urzędu wydaje decyzję o uznaniu praktyki za nieuczciwie wykorzystującą przewagę kontraktową, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu jej stosowania przez nabywcę względem dostawcy bądź dostawcę względem nabywcy. Nakazuje w niej zaniechanie tego rodzaju działań, jeżeli do czasu jej wydania, praktyka ta nie została zaprzestana, przy czym ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa w całości na stronie postępowania.

W przedmiotowej decyzji, nakłada się także na stronę postępowania obowiązek składania, w wyznaczonym terminie, informacji o stopniu realizacji nałożonych na nią zobowiązań.

Podkreślić trzeba, że postępowanie w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową powinno być zakończone nie później niż w terminie 5 miesięcy od dnia jego wszczęcia (art. 13 ust. 1 ustawy).

Zaznaczyć należy, że jeżeli w toku postępowania zostanie uprawdopodobnione, że został naruszony zakaz stosowania nieuczciwych praktyk wykorzystujących przewagę kontraktową, a strona postępowania zobowiąże się do podjęcia lub zaniechania określonych działań w celu zakończenia naruszenia lub usunięcia jego skutków, wówczas Prezes Urzędu może, w drodze decyzji, zobowiązać tę stronę do wykonania tych zobowiązań i określić termin wykonania tych zobowiązań. W decyzji tej, nakłada się także na stronę postępowania obowiązek składania, w wyznaczonym terminie, informacji o stopniu realizacji przedmiotowych zobowiązań.

Prezes UOKiK może, z urzędu, uchylić taką decyzję, w przypadku gdy:

1) została ona wydana w oparciu o nieprawdziwe, niekompletne lub wprowadzające w błąd informacje lub dokumenty,

2) strona postępowania nie wykonuje swoich zobowiązań.

Decyzja taka może być także, za zgodą strony postępowania, z urzędu uchylona, w przypadku, gdy nastąpiła zmiana okoliczności mających istotny wpływ na jej wydanie.

W przypadku uchylenia decyzji, Prezes Urzędu orzeka co do istoty sprawy.

Decyzji Prezesa Urzędu może zostać nadany rygor natychmiastowej wykonalności w całości lub w części, jeżeli wymaga tego ochrona istotnych interesów dostawców lub nabywców.

Tryb odwoławczy

Od decyzji Prezesa Urzędu przysługuje odwołanie do sądu ochrony konkurencji i konsumentów, w terminie miesiąca od dnia jej doręczenia.

Przesłanka uniemożliwiająca wszczęcie postępowania

Zasadą jest, iż nie wszczyna się postępowania w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową, jeżeli od końca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upłynęły 2 lata.