Odpowiedzialność cywilna za czyny nieuczciwej konkurencji
Sprawca, który dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji podlega odpowiedzialności dwojakiego rodzaju – karnej oraz cywilnoprawnej. W niniejszym artykule, opisana zostanie ta ostatnia, uregulowana w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 1913 z późn. zm.).
Katalog uprawnień poszkodowanego
Zgodnie z w/w aktem prawnym - w razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:
1) zaniechania niedozwolonych działań,
2) usunięcia skutków niedozwolonych działań,
3) złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
4) naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych,
5) wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych,
6) zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony (art. 18 ust. 1 ustawy).
Uprawniony może także domagać się, aby właściwy sąd w wydanym orzeczeniu:
1) zdecydował o wyrobach, ich opakowaniach, materiałach reklamowych i innych przedmiotach bezpośrednio związanych z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji. W tym zakresie sąd w szczególności może orzec ich zniszczenie lub zaliczenie na poczet odszkodowania należnego poszkodowanemu,
2) zobowiązał pozwanego do podania do publicznej wiadomości informacji o samym wyroku albo też jego treści, w oznaczony sposób i w oznaczonym zakresie. Sąd może się przychylić się do takiego wniosku, jeżeli jest to uzasadnione ze względu na okoliczności dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, w szczególności sposób jego popełnienia, wartość informacji, których on dotyczył, jego skutek oraz istniejące prawdopodobieństwo dopuszczenia się przez sprawcę czynu nieuczciwej konkurencji w przyszłości. W przypadku, jeżeli pozwanym jest osoba fizyczna, dodatkowo nie może sprzeciwiać się temu jego uzasadniony interes, a w szczególności wzgląd na ochronę jego dóbr osobistych. Dodać trzeba, że sposób i zakres podania do publicznej wiadomości informacji o wyroku albo treści wyroku nie może prowadzić do ujawnienia tajemnicy przedsiębiorstwa.
Podkreślić trzeba, że sąd, zamiast uwzględnienia zgłoszonych prze uprawnionego żądań zaniechania przez sprawcę niedozwolonych działań lub usunięcia ich skutków, jak również orzeczenia o przedmiotach bezpośrednio związanych z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji może, na wniosek pozwanego, zobowiązać go do zapłaty na rzecz powoda stosownego wynagrodzenia, w wysokości nie wyższej niż wynagrodzenie, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z informacji, przez czas nie dłuższy niż do ustania stanu tajemnicy. Jest to dopuszczalne, jeżeli:
1) pozwany w chwili wykorzystywania lub ujawniania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa nie wiedział ani przy zachowaniu należytej staranności nie mógł wiedzieć, że informacje te pozyskano od osoby, która je wykorzystała lub ujawniła bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi, naruszając w ten sposób obowiązek ograniczenia ich wykorzystywania lub ujawniania wynikający z przepisów prawa, czynności prawnej lub z innego aktu,
2) uwzględnienie pierwotnego uprawnionego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, spowodowałoby dla pozwanego niewspółmierne szkody,
3) zobowiązanie do zapłaty wynagrodzenia nie narusza uzasadnionego interesu powoda.
Zasadą jest także, że uprawniony może żądać, zamiast przyznania mu przez sąd odszkodowania, naprawienia szkody przez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.
Okres przedawnienia roszczeń
Co do zasady, roszczenia z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat, przy czym bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie co do każdego naruszenia. Jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji polegający na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa stanowi jednocześnie zbrodnię albo występek, wówczas termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody nie może skończyć się później niż z upływem dwudziestu lat od dnia popełnienia przestępstwa (art. 20 ustawy).
Oczywista bezzasadność powództwa
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zawiera także zapisy, które mają na celu ochronę interesów pozwanego z tytułu rzekomego dopuszczenia się czynu nieuczciwej konkurencji.
Zgodnie bowiem z jej zapisami – jeżeli powództwo w tym przedmiocie okaże się oczywiście i całkowicie bezzasadne, wówczas sąd, na wniosek pozwanego, może nakazać powodowi złożenie jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Jeżeli zaś pozwanemu została w wyniku wniesienia takiego powództwa wyrządzona szkoda, może on żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
W razie pytań lub problemów związanych z podejmowaniem działalności gospodarczej zapraszamy do kontaktu:
antoni.koprowski@kancelaria-kgg.pl , nr tel. 502 031 149
adw. Antoni Koprowski Kancelaria Adwokacka
artykuł opracował
r.pr. Michał Szczerbiak Bd-741
na zlecenie i pod kierunkiem adw. Antoniego Koprowskiego
adw. Antoni Koprowski
antoni.koprowski@kancelaria-kgg.pl
Tel: (0048) 502 031 149
Fax: (0048) 58 301 23 31
Sekretariat: (0048) 58 301 23 31