Anzahl | Name | Preis |
---|
Kiedy naruszenie przepisów prawa cywilnego może „skończyć się” skazującym wyrokiem karnym.
Co do zasady prawo karne i prawo cywilne to dwie odrębne gałęzie prawa , które się nie nakładają - inne są reguły dowodzenia jak i sama forma prowadzenia procesu (karny proces inkwizycyjny w przeciwieństwie do kontradyktoryjnego procesu cywilnego).
Szczególnie widać tą odrębność w przypadku lektury postanowień prokuratorów o odmowie wszczęcia dochodzenia/śledztwa ze względu na fakt, iż sprawa ma charakter cywilny.
Ta prawidłowość nie może jednak zwieść osób prowadzących działalność gospodarczą , ponieważ w pewnych wypadkach naruszenie zasad prawa cywilnego może być jednocześnie naruszeniem norm prawa karnego , co niesie ze sobą nieporównanie dalej idące skutki.
W niniejszym artykule poruszonych zostanie kilka przypadków dokładnie obrazujących konieczność analizy działań o charakterze gospodarczym z punktu widzenia prawa karnego.
W pierwszym analizowanym przypadku Zarząd pewnej spółki z o.o. zawarł umowę leasingu samochodów a następnie oddał w użyczenie (bez zgody leasingodawcy) samochody osobom trzecim. „Osoby trzecie” były świadome iż samochody znajdują się w leasingu zaś umowa użyczenia została podpisania w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym.
Niestety jedna z „osób trzecich” zaprzestała regulowania opłat leasingowych i zniknęła z samochodem.
Wydawałoby się, iż w zaistniałej sytuacji prawo karne nie ma zastosowania. Pogląd taki jest jednak błędny. W ocenie Sądu Karnego działania prezesa Spółki wypełniały znamię przestępstwa przywłaszczenia rzeczy powierzonej, ponieważ rozporządził rzeczą powierzoną (tj. oddaną w leasing) jak właściciel nie mając po temu uprawnień , ze względu na brak zgody firmy leasingującej na oddanie w użyczenie. Efektem postępowania karnego był wyrok skazujący.
Innym przykładem jednoczesnego naruszenia przepisów karnych i cywilnych jest casus pewnego przedsiębiorcy, który zakupił na raty urządzenie o znacznej wartości a następnie sprzedał je innemu podmiotowi, nie uzyskał jednak umówionego wynagrodzenia w związku z czym nie miał pieniędzy na zapłatę rat za kupione uprzednio urządzenie. Sprzedający nie zauważył jednak, iż w umowie kupna było zastrzeżenie, iż własność urządzenia przechodzi na Kupującego z chwilą zapłaty całości ceny. Cena nie została zapłacona więc własność urządzenia nie przeszła na rzecz Kupującego , który następnie Sprzedał to urządzenie. Również w tym przypadku pojawił się zarzut przywłaszczenia rzeczy, potwierdzony następnie w skazującym wyroku Sądu Karnego.
Zastrzeżenie przejścia praw lub własności po uiszczeniu całości ceny spotyka się nie tylko w umowach kupna sprzedaży ale również w umowach świadczenia usług np. projektowych.
Nie uiszczenie na rzecz projektantów wynagrodzenia, jeżeli umowa o wykonania projektu budowlanego zawierało zastrzeżenie przejścia praw autorskich po zapłacie całości ceny, wypełnia znamiona przepisów karnych zawartych w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, co doprowadziło do wydania wyroku warunkowo umarzającego postępowania karne wobec członków Zarządu pewnej deweloperskiej spółki
Podobnie - w przypadku przyjęcia zapłaty za dostawę towaru, który następnie nie został dostarczony, może to wypełniać znamiona przestępstwa oszustwa. Oczywiście kwestia oszustwa o tyle różni się od opisywanych wyżej przestępstw przywłaszczenia , że aby je udowodnić należy wykazać (co jest skomplikowane), iż już w chwili przyjęcia zapłaty za towar dana osoba nie chciała go dostarczyć (lub nie miała możliwości go dostarczyć). Problem udowodnienia zamiaru oszustwa przestaje być jednak problemem rzeczywistym w momencie gdy w chwili przyjęcia zapłaty Sprzedający nie był w posiadaniu oferowanego towaru.
Biorąc pod uwagę powyższe przypadki prawne , wszystkie działania o charakterze wydaje się stricte cywilnoprawnym, powinny być analizowane również pod kątem prawa karnego.
Oczywiście medal jak zwykle ma dwie strony i wykorzystanie prawa karnego jako „prawa granic” celem przymuszenia drugiej strony do wypełnienia zobowiązań o charakterze cywilnoprawnym również powinno być brane pod uwagę przy opracowywaniu strategii pomocy klientowi. Wydaje się, iż sięgniecie po prawo karne może przynieść wymierny efekt szczególnie w przypadku kontrahentów, którzy nie przywiązują wagi do wyroków sądów cywilnych.
Antoni Koprowski
Adwokat prawa karnego
adw. Antoni Koprowski Kancelaria Adwokacka
ul. Partyzantów 8/8
Gdańsk-Wrzeszcz 80-254
antoni.koprowski@kancelaria-kgg.pl
Tel: 502 031 149 / Fax: 58 301 23 31
sekretariat 58 301 23 31
Gemäß den Bestimmungen des Europäischen Parlaments und des Rates UE (RDSGVO) teilen wir Ihnen mit, dass die persönlichen Daten des Administrators übermittelt werden auf der Registerkarte Kontakt. Die im Kontaktformular angegebenen Daten werden verarbeitet, um eine Antwort zu geben.